Voor alles wat er mis gaat in de samenleving – en dat zijn veel zaken – wordt nog al eens een beschuldigende vinger gestoken naar de PvdA. Die almachtige partij zou de oorzaak zijn van veel ellende. Een knap staaltje van framing – zoals deze beeldvorming wordt genoemd – van andere politieke partijen van vele richtingen. Het wordt gretig overgenomen door de burger. Recentelijk nog iemand die schreef (samengevat): “Ga maar eens na wat de gevolgen zijn van flexwerken voor veel WW-ers die de PvdA in 2004/2005 heeft doorgedrukt.” Niet helemaal duidelijk is wat met deze zin bedoeld wordt maar ik weet wel dat in die periode het kabinet Balkenende II, dat samengesteld was door CDA, VVD en D66, het voor een belangrijk deel voor het zeggen had. Dus hoezo heeft de PvdA doorgedrukt?
Maar hoe ontstond dat flexwerken?
Tot in de jaren zeventig van de vorige eeuw kregen werknemers een vast contract na een proeftijd van twee maanden. Dat was een mooie gewoonte waar werkgevers en werknemers vaak samen optrokken met de overheid. We hadden een arbeidsbureau voor arbeidsbemiddeling en een GAK voor uitkeringen. Deze organisaties werden bestuurd door een clubje mensen met vertegenwoordigers van vakbonden, werkgeversorganisaties en overheid, een tri-partite-overleg werd dat genoemd. Iedereen tevreden.
Toen waren er enkele slimme mensen die begonnen zelf aan arbeidsbemiddeling te doen. Het betekende de komst van uitzendbureaus. Werknemers werden geplaatst bij bedrijven die daar een goede vergoeding voor betaalden. Ongehoord, verdienen aan arbeidsbemiddeling, dat moest verboden worden blaften vakbonden en PvdA. Maar zoals met veel ontwikkelingen: het was niet tegen te houden. En veel werknemers vonden het ook wel prettig. Je deed ervaring op in verschillende bedrijven. Je kon een poosje niet werken en vakantie nemen wanneer jij dat wilde.
Toen kwamen de arbeidsbureaus met een lumineus idee, u weet wel dat tri-partite-overleg. We gaan zelf een uitzendbureau beginnen. Uitzendbureau START was geboren. De ontwikkelingen gingen verder. Steeds meer ondernemers roken geld. Er kwamen meer uitzendbureaus. Er werden nog slimmere constructies verzonnen. Flexibilisering van de arbeidsmarkt werd bij verschillende partijen het toverwoord. Dat er ook nadelen aan zitten bleek later. Er werden nieuwe wettelijke regelingen gemaakt, waarvan de Flexwet de bekendste is. Met de PvdA voorop werd getracht de positie van de werknemer te beschermen. Maar steeds kwamen er nieuwe slimmeriken die de wet weer wisten te ontduiken.
Ik moet dan wel eens denken aan een liedje uit de jaren zestig van Leen Jongewaard ’t Is de schuld van ’t kapitaal, en dat hadden de meeste PvdA-ers niet.
De oprichting van Uitzendbureau Start: Filmpje geschiedenis Uitzendbureau Start.
