Linksom of rechtsom zal Goes de komende jaren de gevolgen merken van de vluchtelingenstroom die vooral vanuit het Midden-Oosten en Oost-Afrika onze kant op komt. We gaan er even vanuit dat het de Europese instellingen en nationale overheden lukt om in die vluchtelingenstroom onderscheid te maken tussen economische vluchtelingen en oorlogsvluchtelingen. Die laatsten zullen, vooralsnog in mindere aantallen dan in de jaren negentig, een beroep doen op ons vermogen hen een plaats te geven in de Nederlandse en dus ook Goese samenleving.
Met de gezinslocatie aan de Albert Plesmanweg, de noodopvang in de Zeelandhallen en de meer dan succesvolle huisvesting van statushouders (Goes gaat er dit jaar meer huisvesten dan de taakstelling: 90 versus 64) is onze gemeente uitgegroeid tot de vluchtelingenstad van Zeeland. We hebben de afgelopen maanden met tevredenheid vastgesteld dat het gemeentebestuur is gaan staan voor de keuzes die zij heeft gemaakt. En dat was niet altijd eenvoudig want het debat over de opvang van vluchtelingen verloopt nogal eens emotioneel en rauw. Dat hebben we op onze eigen website en die van anderen ervaren. Aan de andere kant is er veel bijval zoals bij de Welkom Winkel van het Rode Kruis.
Het college geeft aan dat nog niet goed valt in te schatten welke de gevolgen zullen zijn voor de woningmarkt, het onderwijs en de zorg in Goes. Maar dat er consequenties aan de vluchtelingenstroom vastzitten, dat is zeker. En daar zit precies de oorzaak voor de weerstand die veel Goesenaren zeggen te hebben tegen de vluchtelingen. Wat gaat het betekenen voor hun positie op de woningmarkt, worden wachtlijsten langer? Komt de kwaliteit van het onderwijs onder druk te staan? Heeft het gevolgen voor het woon- en leefklimaat in Goese wijken en dorpen? Zijn er gevolgen voor wie -soms al jaren- op zoek is naar betaald werk?
Een duurzame, breed gedragen oplossing is alleen mogelijk als met deze onzekerheden rekening wordt gehouden. Dus als er in Goes ook noodwoningen worden gerealiseerd voor vluchtelingen, geef Goesenaren en Goese jongeren die al jaren wachten op een betaalbare woning ook de gelegenheid er gebruik van te maken. Dat lost hun woningnood op en voorkomt dat de noodwoningen sociale monoculturen worden. Want die zijn vaak een bron van nieuwe ellende. Mogelijke locaties in Goes: de Goese Schans, in en rond de voormalige Van Dusseldorp-Mavo en het leegstaande kantoor van de Belastingdienst. In de wijken en dorpen.
De opvang van vluchtelingen heeft inmiddels duizenden nieuwe banen geschapen maar is ook een behoorlijk monopolistische markt: het is het COA dat bepaalt en beslist. Vastgoedeigenaar Libema (ook exploitant van de Zeelandhallen) verdient volgens de Volkskrant dagelijks 136.000 euro aan de opvang. Het zou ons wat waard zijn als de komende jaren een deel van de geldstromen die beschikbaar zijn naar de bewoners van Goese wijken en dorpen gaan die actief participeren in de opvang van vluchtelingen. Dan kun je denken aan huisvesting en de begeleiding bij de inburgering. Van eigen-volk-eerst naar eigen-volk-ook. Wat ons betreft onderzoekt Goes (zoals andere gemeenten doen) actief hoe beperkingen op bijvoorbeeld het zoeken van betaald werk en het volgen van cursussen Nederlandse taal kunnen worden weggenomen. En, misschien wel het belangrijkste: welke talenten heb jij, vluchteling, om bij te dragen aan de Nederlandse samenleving?
Het debat in de raad heeft op dit moment een groot speculatief gehalte: hoeveel statushouders moet Goes de komende jaren opvangen? Het is onduidelijk. Komt het COA met een hernieuwde aanvraag voor noodopvang in de Zeelandhallen? Het is onduidelijk. Maar deze discussie is ook bedoeld om het college een boodschap mee te geven. Die is wat ons betreft helder: college, ga door op de ingeslagen weg en wanneer noodopvang in de Zeelandhallen opnieuw aan de orde is, zal de PvdA dat ondersteunen. Over de statushouders in de Goese samenleving en de uitwerking op het gebied van wonen, onderwijs, zorg en werk hebben we zojuist aangegeven in welke richting de uitdaging opgepakt kan worden: doe het samen.
PS Over 100 jaar zijn we allemaal klimaatvluchteling: bij ongewijzigd beleid staat er dan boven Zeeuwse bodem vijf meter water.
