Fractieverslag 10 juli 2011

In de laatste ledenvergadering is opgemerkt dat de leden het belangrijk vinden dat er regelmatig uit de fractie wordt gerapporteerd. Niet alleen op ledenvergaderingen, maar ook tussendoor. Onder andere daarom werd op 21 juni door het afdelingsbestuur een zogenaamde ‘fractie+’-bijeenkomst georganiseerd. De fractie licht hierop aan de leden toe hoe zij over lopende en belangrijke zaken nadenkt en gebruikt de inbreng van de leden om die standpunten zonodig bij te stellen of aan te scherpen. We moesten het in deze eerste ‘fractie+’ vooral hebben van de kwaliteit van de inbreng van de leden en niet van de kwantiteit. Er kwamen namelijk helaas maar 2 leden opdraven. Het werd ondanks dat en zeker door de inbreng van de 2 leden, een interessante discussie. In dit derde fractieverslag ga ik eerst op de uitkomsten van die fractie+ in en stel ik u ook weer op de hoogte van een aantal andere in het oog springende zaken.

1. 1.    De ‘fractie+’

 Op 21 juni jl. werd een fractie+-bijeenkomst gehouden. Aan de fractieleden was vooraf gevraagd over een aantal onderwerpen een inleiding te houden. Hieronder de onderwerpen en de inleiders:

• Mogelijkheden declaratiefonds (Marian van Heugten)
• Goese Schans/Waterstad (Hans de Jonge)
• Begroting 2012 (Leen van Zon)
• Spoorbak (Hans de Jonge)
• Dorpen & Wijken (Jan de Pooter)

–       Declaratiefonds

Marian voerde het woord over de mogelijkheden van het ‘declaratiefonds’. Ze beklemtoonde dat de aangekondigde rijksbezuinigingen juist de mensen met een laag inkomen het hardst zullen treffen. De fractie zal daar waar mogelijk trachten deze groep tegemoet komen. De meest voor de hand liggende manier is het declaratiefonds. Sinds 1997 kent Goes dit fonds wat als doel heeft te voorkomen dat mensen met een laag inkomen niet meer deel kunnen nemen aan het maatschappelijk verkeer. Volgens de Zeeuwse armoedemonitor zijn er in Goes ca 850 huishoudens met een inkomen tot 105% van de bijstandsnorm. In totaal gaat het om plm. 1670 mensen. Over 2010 hebben ruim 1250 personen gebruik gemaakt van het fonds en is er in het totaal een bedrag verstrekt van € 160.000-. Zoals gezegd denkt de fractie dat door allerlei bezuinigingen een steeds grotere groep een beroep zal doen op deze voorziening. De fractie zal zich bij eventuele bezuinigingsvoorstellen van het college zich dan ook met hand en tand verzetten tegen versobering van dit fonds. Sterker nog: de komende periode gaat de fractie zich beraden hoe het fonds breder kan worden ingezet. Suggesties van onze leden horen wij graag.

–       Goese Schans/Waterstad

Ik meldde in mijn inleiding (zie website PvdA Goes) dat dit megaproject, opgezet in een tijd dat ‘de bomen tot aan de hemel reikten’, grondig tegen het licht moet worden gehouden, omdat:

• de verkoop van huizen om verschillende redenen sterk stagneert
• we in een periode van krimp leven. Het is dan onverstandig gewoon door te bouwen alsof er niets veranderd zou zijn. Je moet je ambities dus bijstellen.
• wij vinden dat de wethouder met alle betrokkenen in onze gemeente over het thema woningbouw een brede discussie moet opstarten, om te kunnen bepalen waar we nu staan en welke richting we het best in kunnen slaan. Het is noodzakelijk dat de gemeente bij de verdere planontwikkeling pas op de plaats maakt en eerst in beeld brengt
  • wat de consequenties zijn van verder bouwen
  • wat de consequenties zijn van niet verder bouwen
  • wij verder vinden dat de wethouder in overleg moet treden met de omliggende (eigenlijk met alle Zeeuwse) gemeenten om te komen tot een ‘beteugeling’ van de woningbouw. Dat overleg moet leiden tot een quotering (lees teruggang) van het aantal te stichten nieuwe woningen. Dat willen we omdat we a;s gemeenten elkaar niet langer gek moeten maken en niet in een onderlinge concurrentiestrijd verwikkeld moeten raken. Zomaar verder bouwen kost veel geld en leidt tot bouwen voor leegstand.
  • wij om deze reden vinden dat er in de Goese Schans geen spa meer in de grond in mag voordat de volgende vragen zijn beantwoord:

–       Wat moeten we op de korte termijn doen?

–       Idem, op de langere termijn

–       Hoe vullen we de al verkregen gronden in?

–       Welke boodschap verkondigen we aan de mensen die al kochten?

–       Hoe komen we tot een eind van de samenwerking met de huidige projectpartners, zonder zelf daarvoor ‘de rekening te krijgen’?

–       Hoe pakken we de studie/het overleg aan zoals hiervoor bedoeld met de omliggende/Zeeuwse gemeenten?

–       Begroting 2012

Leen meldde dat het er naar uit ziet dat er in 2011 en 2012 geen grote financiële problemen zullen ontstaan. De meest noodzakelijke bezuinigingen zijn voor die jaren al opgenomen in het collegeprogramma. Voor de jaren 2013 en verder zullen nog wel aanvullende maatregelen moeten worden genomen om verdere noodzakelijke bezuinigingen door te voeren. Hoe zaken precies financieel uitpakken is moeilijk te zeggen. Veel hangt ook af van het kabinetsbeleid en de invloed daarvan op de uitkering die de gemeente jaarlijks van het rijk krijgt.

Wij hebben steeds gezegd en herhalen dat ook nu weer: afblijven van de minima. Dat betekent wel dat wij, zeker nu dat noodzakelijk is, ook mee moeten werken aan het invoeren van maatregelen die geld besparen en/of opleveren. In de tijd die voor ons ligt zullen wij ons af moeten vragen of wij bereid zijn een aantal zaken voor te stellen die wellicht niet populair zijn, maar wel geld opleveren, zoals:

• een kleine extra verhoging van de OZB.

Goes heeft nagenoeg het laagste OZB-tarief van Zeeland. Met een kleine verhoging van het tarief worden niet de echte minima getroffen.

• stoppen van de gratis verstrekking van hondenpoepzakjes.

Andere gemeenten zijn ons hierin al voorgegaan. In onze gemeente wordt geen hondenbelasting geheven, dat hoeft ook niet persé. Het verstrekken van gratis hondenpoepzakjes kost geld, niet alleen voor de zakjes, maar ook voor werkuren van mensen die de zakjesautomaten moeten vullen etc.

• kosten gemeenteraad.

Al geruime tijd wordt gevraagd de kosten van de gemeenteraad in beeld te brengen. Zodra dit overzicht beschikbaar is kan bekeken worden op welke wijze ook hierop bezuinigd kan worden. Het zijn in het grote geheel wellicht kleine posten, maar we kunnen hier wel zelf het goede voorbeeld mee geven.

Zo zijn er wellicht nog veel meer voorbeelden te noemen. Het is een uitdaging om in de komende tijd  zoveel mogelijk zaken te benoemen waarop bezuinigd kan worden zonder aan de koopkracht van de minima te tornen. Een deel van de besparingen die hiermee bewerkstelligd worden kan juist gebruikt worden om te voorkomen dat de minima in koopkracht moeten inleveren.

–       Spoorbak

Ik ging hierna verder over de spoorbak (zie ook website PvdA Goes). Kernpunten in de discussie:

• bij dit project zijn vele miljoenen euro’s in het geding waarvoor Goes sterk afhankelijk is van rijk, provincie, Zeeland Seaports en Pro Rail en ook zelf een zeer forse investering moet doen.
• het is niet ondenkbaar dat partners zich vanwege de verslechterende economische omstandigheden uit het project terug trekken of in ieder geval vele malen minder financieren dan aanvankelijk leek!
• het is onduidelijk welke koers Pro Rail vaart; het is niet uitgesloten dat ze toch besluiten om (door ons ongewenste) schermen neer te zetten. Dat is lelijk en lost het trillingsprobleem niet op.
• we vinden dat we daaraan iets moeten doen. We kennen de overlast voor bewoners. Daarom moeten we doorgaan met de pogingen om het goederenverkeer per trein door Goes niet harder dan 60 km per uur te laten rijden. Een spoorbak zou mooi zijn, maar biedt geen volledige garantie voor het wegnemen van de trillingen en die zijn de grootste overlastveroorzaker. Het gaat dus vooral om het minder snel rijden!
• De pogingen om te bereiken dat max. 60 km per uur wordt gereden moeten niet beperkt blijven tot vriendelijke gesprekken. Daar mag desnoods ook best een stevige rechtszaak tegenaan gesmeten worden. We moeten er alles aan doen om dat te bereiken.
• we moeten verder de noodzaak van de tunnel bij de Van Hertumweg onder ogen blijven zien. Daarvoor is in totaal veel minder geld nodig dan voor de spoorbak. Als we de spoorbak laten vallen (en er in slagen Pro Rail te dwingen niet harder dan 60 km per uur te laten rijden) dan komen we met een veel lagere claim bij rijk, provincie en Zeeland Seaports. Daardoor maken we meer kans op realisatie van de tunnel.
• het is dus een verhaal van en-en: én naar 60 km per uur, zonder spoorbak én een tunnel
• we moeten hierover –ook als partij- goed communiceren richting de betrokken burgers: zij moeten weten dat er met deze oplossing veel minder lasten voor Goes komen dan bij de spoorbak -dat is ook in hun belang- en er komt een goede oplossing voor de ondervonden overlast.

–       Dorpen en wijken

Tenslotte ging Jan de Pooter in op het thema dorpen en wijken, toegespitst op de participatie van de burger. Participatie van burgers en door burgers in dorpen en wijken is van groot belang. Burgerparticipatie is, vanuit het principe van iedereen telt mee, het laten meepraten van burgers over ook door hen benoemde onderdelen die in de wijk of dorp aan de orde zijn en hun mening laten meetellen! Wat vinden burgers van belang in hun wijk/dorp. Daar gaat het om. Burgers organiseren zich steeds nadrukkelijker en willen graag met gemeentebestuurders praten over hun wijk/dorp. Dat vraagt om andere rollen van dagelijks bestuurders en raadsleden. Je moet burgers nadrukkelijk benaderen als deelgenoot. Een pro actieve houding is van groot belang. In de Goese Polder en ’s Heer Hendrikskinderen zijn we begonnen om burgers in een vroeg stadium te vragen wat zij van hun wijk/dorp vinden. Suggesties en wensen krijgen van bewoners van deze wijken over onder andere leefbaarheid, winkels en zorg is het trefwoord. Jan gelooft er in en is er enthousiast over.

Tot zover de fractie+-bijeenkomst. Een goede bijeenkomst nogmaals, met bruikbare uitkomsten. Gaan we vaker doen. Volgende keer met iets meer leden?

1. 2.    Langdurigheidstoeslag

In de raadsvergadering van 16 december ging een lang gekoesterde wens van ons in vervulling t.a.v. de langdurigheidstoeslag. Wat speelde er ?

Enige jaren geleden werd het door landelijke regelgeving mogelijk mensen die langdurig aangewezen waren op een minimum inkomen financieel te ondersteunen d.m.v. een langdurigheidstoeslag. Het rijk bepaalde hierbij dat het moest gaan om mensen die langer dan vijf jaar moesten rondkomen van een dergelijk laag inkomen. De gemeente Goes heeft deze mogelijkheid gelijk benut.

Na verloop van tijd gingen er stemmen op dat een wachttijd van vijf jaar te lang was. Uit diverse onderzoeken o.a. van het Nibud bleek dat mensen met een minimum inkomen na verloop van drie jaar geen financiële reserves meer hadden. Uiteindelijk werd dit ook door het rijk erkend en werd de wachttijd ingekort tot drie jaar. Vanaf dat moment heeft de PvdA zich sterk gemaakt om ook in Goes de wachttijd terug te brengen. De afgelopen drie jaar hebben wij vooral bij monde van Marian van Heugten bij iedere begrotingsbehandeling of financiële meevallers geprobeerd de langdurigheids-toeslag aan te passen. Jammer genoeg lukte dit niet. Het voormalig college was hier steeds op tegen en er viel ook in de raad geen meerderheid voor te halen.

Gelukkig is de PvdA nu weer in het college vertegenwoordigd en je merkt het verschil. Wethouder Jan de Pooter heeft de langdurigheidstoeslag weer op de agenda gezet en heeft het huidige college gelukkig kunnen overtuigen van de noodzaak de wachttijd in te korten. Er was nu ook een meerderheid in de raad te vinden, waardoor we in Goes in 2011 eindelijk de langdurigheids-toeslagregeling hebben die wij als PvdA al zo lang wilden en hebben bepleit.

1. 3.    Gemeenschappelijke regeling De Bevelanden

Het college legde dit voorjaar een nota aan de raad voor met het voorstel te komen tot een gemeenschappelijke regeling voor de Bevelandse gemeenten: Goes, Kapelle, Borsele, Noord-Beveland en Reimerswaal. Op basis van die regeling willen de genoemde gemeenten in gezamenlijkheid bepaalde gemeentelijke taken uitvoeren, zoals automatisering, wegenonderhoud, personeelsbeheer enz. Gesteld is dat dat efficiënter is en daarmee goedkoper. Ik heb dat uitgangspunt namens de fractie in de raad onderschreven. Bestaande samenwerkingsvormen hebben dat immers al bewezen.

Waar wij het uitdrukkelijk niet mee eens waren was het voorstel van het college om als raad uitsluitend ja of nee tegen het voorstel te kunnen zeggen. Als raad mochten we daar niets in veranderen. Het college zou bij een ja van de raad, vervolgens met de overige gemeenten de gemeenschappelijke regeling ‘vullen’ met taken, zonder dat de raad daarop zicht had. Dat is onder aanvoering van PvdA en VVD een stevige discussie in de raad geworden. Dat leidde ertoe dat het college zijn aanvankelijke voorstel bijstelde.

We zijn nu als raad akkoord gegaan met het raamwerk van de gemeenschappelijke regeling. Alle taken die er vervolgens in worden ondergebracht zullen eerst aan de raad worden voorgelegd. Daarbij dient het college aan te geven:

a. wat die taak de gemeente Goes kost bij zelfstandige uitvoering

b. wat die taak kost als de gemeente Goes die onderbrengt in de gemeenschappelijke regeling

Vervolgens kan de raad zich erover uitspreken. Het college stemde ook in met onze eis de regeling periodiek te evalueren.

1. 4.    De Mythe/TEZ

Vooral Marlize heeft zich met dit onderwerp bezig gehouden. Ze gaf een overzicht waaruit blijkt dat de gemeente Middelburg in augustus 2010 heeft besloten om de exploitatie van de stadsschouwburg over te dragen aan Theater BV te Terneuzen. Door dit eenzijdig genomen besluit is de overeenkomst die de basis vormde voor de Theater Exploitatie Zeeland (TEZ) verbroken. Dit heeft grote gevolgen voor De Mythe en ’t Beest die vrij recent een fusie achter de rug hebben. Het Goese college heeft naar aanleiding hiervan onderzocht hoe het nu verder moet.

Op 26 april 2011 heeft het college ingestemd met het voorstel de exploitatie van theater De Mythe ook te laten verzorgen door Theater BV. Tevens is besloten ’t Beest te verzelfstandigen. Aangezien het een privaatrechtelijke handeling betrof was het college bevoegd hier zelfstandig een beslissing over te nemen, een raadsbesluit was niet nodig. Argumenten voor het college waren dat Theater BV de meeste zekerheid zou bieden, zowel financieel als inhoudelijk. Vanwege het belang van het onderwerp is het wel onderwerp van gesprek in een raadscommissie geweest. De reacties van de diverse fracties waren uiteenlopend. Onze fractie was gematigd positief. We uitten onze huiver over de programmering, de toegankelijkheid voor lokale gezelschappen en de toekomst van ‘t Beest.

Inmiddels is gebleken dat er sprake is van een forse personele reorganisatie waarbij ook ontslagen vallen. Voorts blijken er financiële problemen, die aanzienlijk groter zijn dan was voorzien. Op dit moment is er nog geen volledig beeld van de financiële situatie. Streven is hier uiterlijk 1 september duidelijkheid in te hebben.

Ook uit het culturele veld heeft men zich laten horen. Landelijke producenten en theaterbureau’s hebben hun zorg uit gesproken over de kwaliteit van de programmering en de monopolypositie die Theater BV krijgt in het Zeeuwse. Wordt vervolgd.

1. 5.    Bestuursakkoord

Het bestuursakkoord is een akkoord tussen het rijk, de gemeenten (via de Vereniging van Nederlandse Gemeenten), het Interprovinciaal Overleg en de Unie van Waterschappen. In het bestuursakkoord worden zaken geregeld als onderlinge bestuurlijke verhoudingen, bestuurskracht, vermindering van regeldruk en het bevat financiële afspraken tussen de overlegpartners onderling. Belangrijke hoofdstukken vormen die over (decentralisatie van) werk, jeugdzorg en AWBZ. Over het bestuursakkoord werd eerst een ‘onderhandelaarsakkoord’ bereikt. Dat betekent dat de partijen het over het te sluiten akkoord eens zijn, maar dat ze het vervolgens aan hun achterbannen voorleggen. Zo deed ook de VNG. Dat heeft vervolgens zeer ruim de pers gehaald. Het ging allemaal om de zogenaamde sociale paragraaf in het bestuursakkoord. Die beperkt in de ogen van de meeste gemeenten teveel de mogelijkheden tot reïntegratie van mensen, legt een te groot beslag op gemeentelijke middelen en is goed beschouwd meer asociaal dan sociaal. Op het VNG-congres in Ulft, begin juni heeft een grote meerderheid van de gemeenten het onderhandelingsresultaat op dit punt afgewezen. Er is nu een onduidelijke situatie ontstaan: de minister zei dat er niet op onderdelen afwijzingen van het akkoord kunnen plaatsvinden en hij meldde dan ook dat hiermee het akkoord voor het kabinet van de baan was. De VNG stelde dat wat haar betreft het akkoord ok was, met uitzondering van de genoemde sociale paragraaf en dat ze daarover verder wilde onderhandelen. Het is nog niet duidelijk welke kant dit opgaat.

Het akkoord heeft ook in de Goese raad voor de nodige beroering gezorgd. Wij hebben als PvdA duidelijk gemaakt dat wij het akkoord op grote lijnen onderschrijven (het bevat veel goede bepalingen), maar uitdrukkelijk de sociale paragraaf afwijzen. Dat was ook het collegestandpunt. Het college zou dit standpunt uitdragen in de stemmingen op het VNG-congres. Wij zijn daarom niet meegegaan met de oppositiepartijen die om een afwijzing van het akkoord als geheel vroegen. Naderhand bleek dat die partijen ons er daardoor van verdachten teveel de belangen van de coalitie in het oog te willen houden en niet de belangen van de mensen die door het akkoord worden getroffen. En niets is minder waar! Wij hebben het college gezegd dat wij, als er over nieuwe voorwaarden moet worden onderhandeld op basis van een nieuw kabinetsstandpunt, wij dan onze eisen aan de invulling daarvan zeer duidelijk zullen stellen. Dat weet het college al en dat houdt daar ook rekening mee. Duidelijk is dat de PvdA-fractie dan stevige eisen zal stellen. Die hoefden we op het moment van stemming over het bestuursakkoord nog niet in te brengen. Sterker nog, dat kon toen helemaal niet. Je moet onderhandelen op momenten dat je kunt onderhandelen. Van de oprisping van de oppositie liggen we dan ook zeker niet wakker. Wij komen nog. Eerst afwachten waar het kabinet mee komt.

1. 6.    Ontwikkeling oostrand Goes (project Natuur en Gezondheid)

In de junivergadering bespraken we een voorstel voor de inrichting van het gebied aan de oostrand van Goes, globaal het gebied ten oosten van de Ringbaan-Oost tussen de zomerweg en de afslag naar de wijk Mannee. Er is daar op 5,5 ha. een fraai plan ontworpen waar door een klankbordgroep, waarin bewoners zijn vertegenwoordigd, over is meegesproken. Een effectieve vorm van burgerparticipatie dus. In het plan komt ruimte voor bos, speelterreinen, wandel- en fietspaden, er komen beweegtoestellen voor ouderen, parkeerplaatsen voor auto’s, een vis- en speelvijver een hondenveldje enz. Wij stonden hier als fractie positief tegenover. De Raad stemde met het plan in en nam onze suggestie over om het college te verzoeken er strikt op te letten dat er geen begrotings-overschrijdingen zullen plaats vinden.

1. 7.    Herinrichting Buys Ballotstraat

In de Raad van 7 juli behandelden we een voorstel van het college tot herinrichting van de Buys Ballotstraat. Ik heb namens de fractie ingebracht dat het collegevoorstel op zich goede maatregelen voorstelt, alleen helaas volgens ons niet ver genoeg gaand. Er dienen volgens ons ook vrijliggende fietspaden te komen en vrachtverkeer zou moeten worden geweerd. Nu wordt vooral een comfortverhoging uitgevoerd: het wegdek wordt verbeterd (minder lawaai), er komt een snelheidsbeperking tot 30 km per uur en er wordt iets aan de waterhuishouding gedaan in verband met optredende wateroverlast. Het verhogen van de verkeersveiligheid heeft duidelijk op het tweede plan gestaan. Daaraan wordt behalve de snelheidsbeperking niets gedaan. Dus geen broodnodige vrijliggende fietspaden.

Noch het college, noch de andere partijen in de raad bleken bereid ons standpunt te volgen. De collegevoorstellen zijn dus aanvaard. De meerderheid van de raad vindt de collegevoorstellen op dit moment het meest haalbare en wil de toekomstige ontwikkelingen afwachten. Dat zijn de aanleg van de zuidelijke insteekweg (vanaf de A58 naar het centrum via Goes-Zuid) en de aanleg van de tunnel onder het spoor bij de Van Hertumweg. Door die aanleg verwacht men dat de Buys Ballotstraat veel meer verkeersluw (en daarmee veiliger ?) zal worden. Ik heb dat sterk in twijfel getrokken. Door de ligging zal deze straat altijd een drukke doorgaande weg zijn. Jammer, nu moeten de bewoners van de Buys Ballotstraat nog langer overlast accepteren en -belangrijker nog- wordt de veiligheid niet verhoogd. We moeten toch niet wachten op het eerstvolgende ongeluk hoop ik?

1. 8.    Speerpunten Kadernota Goes Veilig

In de Raad van 7 juli bespraken we eveneens de ‘Kadernota Goes Veilig 2010-2014’ van het college. Daarin zijn een aantal speerpunten opgenomen, die gaan over de veiligheid binnen onze gemeente. In de nota komen onder andere aan de orde:

• woninginbraken/overvallen/fietsdiefstallen
• geweld op straat/drugs/alcoholoverlast en horeca
• jeugd, alcohol en drugs
• veiligheid in en om de school/veilige schoolroutes/verbetering kwaliteit woonomgeving
• enz.

Al deze zaken waren al eerder besproken. De vertaling in deze kadernota is dan ook een logisch vervolg op die eerdere besprekingen. Toch vormde een onderdeel daarop een uitzondering. De burgemeester wilde met de vaststelling van deze nota gelijk het besluit nemen om per 1 september de uitgifte van softdrugs per klant terug te brengen van 5 naar 3 gram. Ik heb namens onze fractie opgemerkt dat we dat niet gelijk met de vaststelling van deze nota willen regelen, maar daarover een aparte nota willen zien waarin op alle effecten daarvan wordt ingegaan en waarin goed wordt aangesloten bij het gesloten coalitieakkoord. De burgemeester heeft dat toegezegd. Omdat hij zijn nieuwe besluit uiterlijk op 1 september moet nemen zal de raad zal hierover voor die datum een besluit moeten nemen.

Wij hebben ook nog aangedrongen op extra aandacht voor de overlast van (groepen) jongeren bij het naar huis gaan na het late kroegbezoek op de zogenaamde alcoholroutes. Er komen meer en meer klachten binnen van mensen die overlast ondervinden (afgetrapte autospiegels, omver trappen van tuinafscheidingen, wildplassen, voor de deur ruzies uitvechten enz.). Die extra aandacht is toegezegd.