Het zal de tijdgeest zijn: ondernemer Harry Mens promoot zijn nieuwe crematorium met ‘Cremeren moet weer leuk worden’, ons stadsbestuur hangt de gemeente vol met borden waarop enthousiast wordt aangekondigd ‘Goes bezuinigt’. Drie miljoen wil de coalitie van VVD, CDA en SGP-ChristenUnie bezuinigen. Dan zijn de uitgaven weer in de pas met de inkomsten en wordt er (een heel klein beetje) afgelost op de immense schuld van 140 miljoen waarvoor we dagelijks (!) ruim 14.000 euro rente naar de banken brengen. De burgers mogen meepraten. Er was een bijeenkomst en er loopt nu een tweede enquête.
Dat we moeten bezuinigen is onvermijdelijk. Goes heeft jarenlang op te grote voet geleefd. Vergelijk het met een huishouden dat met een tophypotheek een idioot grote woning kocht en later met de overwaarde een nieuwe keuken, vakantie en caravan financierde. Dat is ongeveer hoe Goes de afgelopen periode handelde. En we weten allemaal dat dit een keer fout gaat. Goes inmiddels ook al moest er nog heel wat water door de Oosterschelde voordat dit inzicht bij de lokale politici breed doorbrak. De PvdA (maar ook de SGP-ChristenUnie) heeft daar sinds de verkiezingen op gehamerd.
Goesenaren mogen dus meepraten. En daarmee is wat geks aan de hand. Een voorbeeld. In de eerste ronde gaf een kwart aan dat er bezuinigd kan worden bij de gemeente zelf. Op haar organisatie, dus. In de tweede vragenronde is deze optie verdwenen. Ergens in het Stadskantoor zal gedacht zijn ‘laten we dat maar niet doen’. Weg inbreng burgers? Nog zoiets geks: wie de enquête invult moet door een invuloefening waar aangegeven kan worden hoe (tot een totaal van twee miljoen) de lasten voor de burgers omhoog kunnen. Dat is geen bezuinigen maar afwentelen. Niet de gemeente wordt het haasje maar de Goesenaar: die mag in de enquête zijn eigen strop knopen. Wees dan eerlijk en hang de stad vol met borden ‘Goes gooit de rekening over uw schutting’. Dan weten we waar we aan toe zijn.
De voorgelegde bezuinigingsmogelijkheden lijken tamelijk willekeurig samengesteld. Veel ontbreekt. Bijvoorbeeld het Omnium dat in financieel zwaar weer zit door haar investering in een te dure kas met planten, het tropische bos. De overeenkomst met een echt warm woud is vooral dat je ook bij het Omnium nauwelijks mensen ziet. Goes sprong al bij met drie ton en wil de komende jaren nog eens zo’n bedrag bijlappen. Het gemeentebestuur sorteert daarmee voor op de bezuinigingsronde. Het was fraaier geweest als Goesenaren zelf hadden kunnen aangegeven of ze op zo’n dure kas zitten te wachten of daarvoor wel naar de vlindertuin in Kwadendamme gaan.
De hele aanpak probeert uit te stralen ‘we gaan het samen doen’. Ik ben bang dat het daar niet van komt. Dat signaal gaf het gemeentebestuur ook af toen de PvdA-fractie vroeg om een berekening waarin het te bezuinigen bedrag over alle posten wordt verdeeld. Als een kaasschaaf maar dan met dikke plakken, zeg maar. Gewoon om te weten waar we dan aan toe zijn en om Goes de prettige stad te laten blijven die het is. Die cijfers kunnen ook een uitweg bieden als de gemeenteraad verdeeld raakt over ingrijpende keuzes waarbij complete taken van de gemeente worden wegbezuinigd. Het maken van het gevraagde overzicht is een makkie voor wie met Excell overweg kan. Maar het gemeentebestuur wilde er niet aan: we mogen het niet weten. Het past niet in de strategie van B&W. Ik geef toe, het is niet eenvoudig om samen te beslissen over bezuinigingen. Maar het heeft er nu alle schijn van dat de pap al is gestort en het hele opgetuigde circus vooral voor de bühne is. Uw lasten gaan waarschijnlijk weer eens omhoog. Ondanks alle verkiezingsbeloftes dat niet te doen. Jammer. En niet terecht. Want het was toch echt de gemeente die de afgelopen jaren de financiële keuzes maakte. Ik leerde thuis dat je je eigen rotzooi moet opruimen.