Een duurzame toekomst voor Delta

De aandeelhouders van Delta moeten aan de bak om belangrijke besluiten te nemen over de toekomst van dit Zeeuwse nutsbedrijf. Het gaat over de toekomst van Delta: voortmodderen, opsplitsen, zelfstandig blijven of verkopen? De gemeente Goes bezit ruim 4% van de aandelen.

Schuld van 650 miljoen

Het gaat niet goed met Delta. Er is een schuld van 650 miljoen. Verkeerd uitgepakte investeringen in zonne-panelen en biodiesel hebben het netto-resultaat gedrukt. Strategisch is het bedrijf na de afgeschoten plannen voor een tweede kerncentrale dolend. De aandeelhouders (de provincie Zeeland en de Zeeuwse gemeenten) zagen het dividend gehalveerd. Goes incasseerde acht ton minder.

In de discussie over Delta’s toekomst spelen heel verschillende elementen. Kan het relatief kleine bedrijf overleven in een Europa waar door schaalvergroting steeds grotere energiemolochen ontstaan? Is de omvang geschikt om consumenten voordelig en betrouwbaar van gas, water, internet, telefonie en elektriciteit te blijven voorzien? En dan hebben we uiteraard ook het belang van de medewerkers: Delta is met 3000 werknemers een van de grootste werkgevers in Zeeland.

Prettig incasseren

Gaat het u nu duizelen? Dat zal ongeveer het gevoel zijn dat de aandeelhouders ook hebben. Ze zijn de afgelopen jaren pijnlijk met de neus op de feiten van dat aandeelhouderschap gedrukt: het is niet alleen prettig incasseren maar vereist ook het nemen van soms lastige besluiten.

Zelf gebruik ik altijd mijn particuliere kompas, als het zo complex wordt. Wat is Delta voor mij? Een betrouwbare leverancier van water, elektriciteit, gas, telefonie en internet. Vergeleken met sommige andere leveranciers is er op het gebied van duurzaamheid nog een flinke slag te maken, daarom overweeg ik soms over te stappen naar Greenchoice. Maar het gemak van een ‘leverancier-om-de-hoek’ is mij ook wat waard. Dus als consument zeg ik: laat Delta maar gewoon Delta blijven, de regionale betrokkenheid heeft alleen maar voordelen. Delta kan een van de grootste werkgevers blijven in Zeeland.

Tafelzilver niet verpatsen

Naast consument ben ik ook burger. Ik kan niet goed inschatten wat meer oplevert voor de gemeente Goes: het jaarlijkse dividend of de rente op het deel van de opbrengst als we Delta verkopen. Maar bij normale economische uitgangspunten zal het niet zoveel uitmaken. Er zijn ook vragen of Delta nog wel wat waard is en de slag op de energiemarkt niet al heeft gemist. Wat wel uitmaakt is de zeggenschap. We hebben het over een nutsbedrijf. Wat Delta levert zijn basisvoorzieningen. En basisvoorzieningen mogen wat mij betreft in gemeenschapshanden zijn. Dat is een ideologisch uitgangspunt. Gewoon omdat ik het een beetje heb gehad met alle privatiseringen van de afgelopen jaren. Er zijn miljarden naar aandeelhouders gegaan zonder dat we als burgers mee profiteerden en vaak holden de dienstverlening en werkgelegenheid achteruit. Het zou jammer zijn als dat met Delta ook zo gaat.

De kostbare plannenmakerij voor een tweede kerncentrale en de mislukte investeringen in biodiesel en zonnepanelen zijn ook gedaan terwijl de publieke aandeelhouders toekeken, kun je hier tegenin brengen. Klopt. Dat hebben de aandeelhouders allemaal laten gebeuren. Dat moet dus veranderen. Delta is teveel gezien als een melkkoe en te weinig als een bezit dat we gemeenschappelijk moeten koesteren en actief helpen bij het vinden van een nieuwe koers. Die mag wat mij betreft duurzamer.

Lokale, duurzame energie

Overal ter wereld zijn er momenteel bewegingen gaande richting lokaal opgewekte en gedistribueerde duurzame energie. Daarbij past een regionaal geworteld energiebedrijf. En dat is precies wat we met Delta al in handen hebben. Wat mij betreft mag dit scenario ook mee genomen worden voor de toekomst van Delta. Dan kan de ontstane achterstand in een klap een voorsprong worden en blijven die duizenden banen (ook bij toeleveranciers) behouden voor Zeeland. Het is een insteek die bijval krijgt. Jan Willem Zwang vorige week in het Financieel Dagblad: “Wat gebeurt er allemaal in Nederland? Er wordt massaal ingezet op lokale, duurzame energie. Coöperatief eigendom. De overheid stimuleert dit zelfs. Delta heeft alle middelen in huis om hier succesvol op in te spelen: kennis, ervaring en de benodigde bedrijfsvoeringssystemen. Het Delta van nu is het nieuwe lokale duurzame-energie-bedrijf van de toekomst. Dat er nog een aantal stappen genomen moet worden, afscheid of ombouwen van de kolencentrale, realiseer ik mij als geen ander! Maar bezint eer ge begint”. Zo blijft Delta Zeeuws en maken we een grote, logische stap richting een duurzamere samenleving.