Er zijn wel eens prettiger tijden geweest voor het lokaal bestuur in Goes. Vandaag bespreken we de begroting voor 2017 en de drie jaren daarna en we staan daarbij voor een stevige bezuinigingsopgave: ruim 17 miljoen euro moet Goes tot 2020 bezuinigen om onder de streep de nul vast te houden (dat is een immense opgave). Deze bezuinigingsoperatie vindt plaats juist op een moment dat –zoals overal- ook in Goes de relatie tussen burger en overheid moet kantelen.
In 2016 is het normaal dat niet de overheid bepaalt wat goed is voor de burger maar dat die overheid zich dienend en faciliterend opstelt ten opzichte van haar inwoners en de initiatieven die zij nemen. Want de overheid is er voor de burgers. En niet andersom. Het is daarom jammer dat de participatienota die het college voor dit jaar toezegde pas volgend jaar in de raad wordt besproken. Want feitelijk laat het college daarmee bijna haar hele bestuursperiode noodzakelijke veranderingen op het gebied van burgerparticipatie en de verhouding tussen burger en bestuur ongemoeid. Terwijl in Goes toch al vele honderden inwoners in dorpen, wijken en het verenigingsleven actief zijn en daarmee het sociale klimaat prettig invulling geven. Duizenden zijn ergens vrijwilliger. Dat is een gegeven om te koesteren. En te stimuleren. Die burgers kunnen veel meer verantwoordelijkheid aan.
BURGERPARTICIPATIE GAAT NOG TE VEEL VAN ‘AUW’
Nu –met de bezuinigen in aantocht- dreigt de beoogde burgerparticipatie vooral een manier te worden om taken goedkoper te organiseren. De reacties vanuit de sportwereld, bijvoorbeeld, wijzen daar al op. Een en ander laat onverlet dat die burgerparticipatie hard nodig is. We zagen het college immers een aantal keren uit de bocht vliegen. In de Goese Polder is nog steeds grote ergernis over een hek dat daar zonder overleg is geplaatst. Bewoners en ondernemers aan de Vlasmarkt gingen een stap verder: zij saboteerden de door de gemeente geplaatste kabaalpaal. In Kloetinge voelen omwonenden van een nieuwbouwlocatie voor een school zich onvoldoende gehoord.
Participeren gaat in Goes nog te vaak van ‘auw’. Dat geldt zeker ook voor de enquête waarmee het college de bewoners ondervroeg over de aanstaande bezuinigingen. Belangrijke uitkomsten van die enquête zijn door het college genegeerd. Goesenaren gaven massaal aan geen belastingverhoging te willen. Het college gaat voorbij aan die wens van 60 procent van haar bevolking. Andere duidelijke suggesties van de bevolking zijn ook niet overgenomen. Voorbeelden? Bezuinigen op citymarketing en bezuinigen op de gemeentelijke organisatie. Het college wil er niet aan. En zet daarmee in onze ogen de relatie met haar burgers onder druk. Wat is het nut voor de burger een volgende keer aan zo’n enquête mee te doen? Want het gemeentebestuur blijft toch van mening dat zij uiteindelijk weet wat het beste is voor onze burgers. Dat is oude politiek.
TEGENBEGROTING MET NIEUW BELEID
De PvdA heeft zich van meet af aan en als enige uitgesproken voor het onderzoeken van een bezuinigingsvariant zonder belastingverhoging. Bij de behandeling van de Perspectiefbrief 2017 gaf het college aan niets voor zo’n onderzoek te voelen. Daarmee kwam het college terug op haar eigen uitgangspunt dat bezuinigingen een proces is waarbij zij de hele raad wil betrekken. Het is alsof je tijdens een familie-uitje met zijn allen bij de leeuwen staat, en de wens van een deel van het gezelschap om ook bij apen te gaan kijken negeert. Dan ben je niet samen naar de dierentuin. Het was voor de PvdA aanleiding een tegenbegroting te maken. In onze tegenbegroting hebben we ruimte gemaakt voor nieuw beleid. In die tegenbegroting wordt al in 2017 begonnen met het aflossen van de immense schuld waar Goes mee kampt (140 miljoen euro). Het aflossingsbedrag verdubbelen we jaarlijks. Als deze systematiek wordt vol gehouden, is er over een aantal jaren als vanzelf een automatische jaarlijkse substantiële aflossing en gaat de schuld eindelijk omlaag. Een andere keus die we maken is jaarlijks extra geld uittrekken voor armoedebestrijding bij kinderen en jongeren. Uitdrukkelijk ook bij jongeren omdat kinderen die ouder worden nog steeds in een gezin leven waar aan het eind van het geld nog een stuk maand over is. Armoedebestrijding is voor de PvdA een van de belangrijkste speerpunten voor lokaal beleid. Omdat het onverteerbaar is dat in onze gemeenschap 1 op de 10 jeugdigen in armoede opgroeit en daardoor kansen mist.
BELASTINGVERHOGING TERUGDRAAIEN
De extra financiële bijdrage aan het Omnium die het college voorstelt draaien we terug. Vooralsnog omdat we grote problemen hebben met de gevolgde procedure: het college boekt deze extra bijdrage in zonder dat de raad op de hoogte is van documenten die zulks rechtvaardigen. De raad vroeg in 2016 met regelmaat op de hoogte gehouden te worden over het Omnium. Tevergeefs: die relevante documenten kennen we nu nog niet. Voor de collegepartijen geen reden hun goedkeuring te onthouden. Voor ons wel.
Bezuinigingen op onder andere de kunsteducatie en het museum draaien we ook terug: zij worden onevenredig zwaar getroffen door de manier waarop het college bezuinigt. En we gaan er in onze tegenbegroting van uit dat de geplande belastingverhoging wordt terug gedraaid. De Goese burgers hebben de afgelopen jaren al genoeg lastenverzwaringen te verwerken gehad. Bovendien zijn zij niet verantwoordelijk voor de erg zorgelijke financiële situatie waarin Goes verkeert. In plaats van te kaasschaven in de portemonnee van de Goesenaren wil de PvdA een deel van de bezuinigingen met de kaasschaaf bij de gemeentelijke taken halen. Ook bij het sociaal domein. Evenals het college zijn wij van mening dat in de organisatie van dat sociaal domein nog een wereld is te winnen.
De PvdA kiest er voor dat de gemeente haar eigen broek ophoudt. Daarom willen wij ook bezuinigen op de gemeentelijke organisatie. Een bezuinigingsoptie die door een kwart van de Goesenaren is genoemd maar door het college amper is overgenomen. Al met al is er bij deze begroting wat te kiezen: een begroting die de lasten vooral bij de burgers legt of de PvdA-tegenbegroting, die wel tegemoet komt aan de wensen van de Goese inwoners en –ondanks de enorme bezuinigingstaakstelling- ook ruimte geeft voor nieuw beleid (als de schuldaflossing en armoedebestrijding). Wij wensen de raad bij het maken van de keus veel wijsheid.
Tegenbegroting PvdA Goes + toelichting (pdf)
