Een zwijgende minderheid van 49%

Donderdagavond 27 maart besprak de gemeenteraad de conclusie van informateur Van Waveren (CDA) de besprekingen voor een nieuw college van B&W voort te zetten met het CDA, de VVD en de combinatie SGP/ChristenUnie. Deze drie partijen hebben 14 van de 25 raadszetels en vertegenwoordigen 51% van de kiezers.

Wij hebben eerder geadviseerd te werken aan een coalitie met een breed draagvlak in zowel de raad als de Goese samenleving. Er komen enorm veel nieuwe taken op Goes af op zowel het gebied van de zorg, de arbeidsparticipatie en het (passend) onderwijs. Daarnaast zit Goes met een aantal dossiers waar nog flinke pijn kan ontstaan (zoals de Goese Schans). Dit moet je niet met een minimaal maatschappelijk draagvlak willen oplossen. We hebben gesteld dat het logisch is (vanwege de uitspraak van de kiezers) in eerste instantie met de winnaars van die verkiezingen (CDA, SP, SGP/ChristenUnie & D66) aan een nieuw college te werken.

In het verslag concludeert de informateur dat de SP en D66 afvallen. Een echt inhoudelijke motivatie daarvoor ontbrak maar tijdens de raadsvergadering werd hierover meer duidelijk: het CDA heeft op voorhand aangegeven met de SGP/ChristenUnie verder te willen. De geconstateerde inhoudelijke verschillen tussen D66 en SGP/ChristenUnie pakten door die voorkeur van het CDA uit in het nadeel van D66. Ook waarom de SP moest afvallen werd pas tijdens de bespreking van het verslag duidelijk. De informateur stelde te verwachten dat de SP grote moeite zou hebben met het afstand doen van haar kroonjuweel: een goede en betaalbare zorg voor iedereen. Deze speculatie is niet met de SP besproken maar bleek gebaseerd op een eenzijdige vaststelling.

Nu ken ik de programma’s van de partijen in Goes aardig en weet daarom dat ook het CDA, de VVD en de SGP/ChristenUnie toezeggingen deden over de kwaliteit van de zorg die burgers in de toekomst kunnen verwachten. Twijfel over de bereidheid van de SP om op dit punt in te leveren is alleen gerechtvaardigd en logisch als er vanuit gegaan wordt dat bezuinigingen op de zorg een serieuze optie zijn. Ik heb twee keer gevraagd of de informateur veronderstelt dat de drie resterende partijen (in tegenstelling tot de SP) hier wel mee in zouden stemmen. Er kwam niet echt een eenduidig antwoord.

Ondertussen wordt er dus gewerkt aan een conservatief college met een minimaal maatschappelijk draagvlak (slechts 51% van de kiezers). Dit college moet alle Goese burgers de komende jaren betrekken bij de participatiesamenleving en mogelijk draagvlak zoeken voor verminderde zorgtaken. De uitgangspositie daarbij is nog beroerder dan gedacht: vandaag inventariseert de Volkskrant welke gemeenten financieel de meeste problemen krijgen met de decentralisatiegolf die onderweg is. Goes staat landelijk op de vierde plek.

Enkele andere punten zijn minstens zo zorgelijk. De informateur adviseert te  onderzoeken hoe de (liberale) vrijheid van Goese burgers om hun eigen leven vorm te geven beperkt kan worden. Uit het informatieverslag: “Nagedacht moet worden over de vraag naar wenselijkheid en mogelijkheden voor de afbouw” van de twee Goese coffeeshops. De vrijheid van ondernemende burgers om zelf te bepalen wanneer zij hun zaak open stellen ligt ook weer onder vuur. Van Waveren: “De discussie over de zondagsrust wordt toegespitst op drie onderwerpen: openingstijden supermarkten, koopzondagen en evenementen op zondag”.

De informateur gaf ook in overweging het aantal wethouders uit te breiden van drie naar vier. Hier was in de raad weerstand tegen, het zou in tijden van bezuinigingen een verkeerd signaal afgeven. Ik kijk er wat praktischer tegenaan: als de omzet bijna verdubbeld (met al die nieuwe taken) is het logisch de aansturing ook aan te passen. Zoals het er nu voor staat wordt het, als die vierde wethouder komt, een CDA-er.